12 tháng 6, 2008

Nghe và lắng nghe chủ động


Nghe và lắng nghe chủ động

Nghe chủ động và hiệu quả là một thói quen, cũng giống như là nền tảng của việc giao tiếp.
Nghe chủ động có nghĩa là tập trung vào người bạn đang lắng nghe, cho dù đó là cuộc nói chuyện trong nhóm hay là chỉ có 2 người, để hiểu được họ đang nói điều gì. Là người nghe, bạn nên tự mình có thể nhắc lại bằng từ ngữ của mình những gì họ vừa nói. Điều đó không có nghĩa là bạn đồng ý với tất cả những gì họ nói, mà chỉ có nghĩa là bạn thực sự hiểu họ đang nói gì.
Điều gì ảnh hưởng đến việc lắng nghe?

Bạn nghĩ thế nào về vấn đề đang thảo luận?
Vấn đề này có mới mẻ với bạn hay là bạn đã có nhiều kiến thức, kinh nghiệm trong lĩnh vực này?
Vấn đề này có khó hiểu không, hay là nó rất đơn giản?
Vấn đề này có quan trọng với bạn không hay chỉ là thảo luận cho vui?

Người nói có kinh nghiệm hay là lúng túng?
Có "tín hiệu" không lời nào từ phía người nói hay không?
Họ hay suy nghĩ theo kiểu gì?
Lời nói có thể hiện sự cá tính, thông minh… hay đáng sợ không?
Thông tin có được minh họa bởi
hình ảnh hay ví dụ gì không?
Có dùng phương tiện kỹ thuật để minh họa không?
Các khái niệm có được trình bày kèm ví dụ không?

Không gian có thuận lợi cho việc nghe họ nói không?
hay việc tương tác, trao đổi với người nói?
có sự phân tán làm mất tập trung không?
Những yếu tố ở trên là tác động ngoại cảnh.
Còn bây giờ: là chủ yếu ở bạn, là trung tâm, và là người nghe
Hãy chuẩn bị một thái độ tích cực
Tập trung sự chú ý của bạn vào nội dung câu chuyện
Hãy ngừng ngay tất cả các hoạt động không liên quan để hướng sự chú ý của bạn vào người nói hoặc chủ đề đang được thảo luận.
• Nhẩm lại trong đầu xem những gì bạn đã biết về vấn đề này
Sắp xếp trước những kiến thức liên quan để sau đó có thể phát triển thêm sau (ví dụ: bài giảng lần trước, một chương trình TV bạn đã xem, trang web, kinh nghiệm thực tế…)
• Tránh sự mất tập trung
Chọn chỗ ngồi gần người nghe
Tránh các nguồn gây mất tập trung (vị trí cửa sổ, bà hàng xóm nói nhiều, tiếng ồn…)
• Cảnh giác với sự xúc động quá
Nén cảm xúc
hoặc tham gia nghe từ từ cho đến khi bạn kìm nén được cảm xúc
• Bỏ những định kiến của bạn sang một bên
Nên nhớ bạn ở đó để học những gì người khác muốn nói, chứ không phải ngược lại.
Nghe một cách chủ động
• Tập trung vào người đang nói
Theo dõi và cố gắng hiểu người và đặt mình vào hoạt cảnh của họ
Lắng nghe với đôi tai, và kể cả với đôi mắt và các giác quan khác
• Lưu ý: những ngôn ngữ không cần lời
Hãy để cuộc tranh luận đi theo diễn biến của nó.
Đừng đồng ý hay bất đồng vội, mà hãy cho dòng suy nghĩ tiếp tục
• Tham gia:
Chủ động trước các câu hỏi
Sử dụng các động tác (ví du: ngả người về phía trước) để khích lệ và ra dấu sự chú ý của bạn với người nói
Các hoạt động sau đó:
Một đối một

Cho người nói có thời gian và không gian
nghỉ một lát trong khi nói lâu
Bày tỏ lòng biết ơn với họ vì đã chia sẻ và đối thoại
Kiểm tra xem bạn đã hiểu chưa
• Thử nhắc lại những ý quan trọng để khẳng định xem bạn có hiểu thật sự chưa và tiếp tục cuộc nói chuyện.
• Tóm tắt các ý chính
• Đặt câu hỏi để cả hai cùng hiểu rõ hơn
Tiếp tục mạch câu chuyện:
• Thử nói qua các kinh nghiệm của bạn để bày tỏ là bạn đang thích thú với câu chuyện (phản hồi)
• Dịch sau khi bạn cảm thấy bạn đã nắm bắt được nội dung
• Áp dụng vào tình huống khác

Trong nhóm
Cho người nói thời gian để người nói
sắp xếp lại thông tin đã nói
Lúc Hỏi-Đáp
Khi đặt câu hỏi
• Trình bày nhanh sự hoan nghênh của bạn với người nghe
• Tóm tắt điểm mấu chốt
• Đặt câu hỏi
Khi trình bày một quan điểm
• Trình bày nhanh sự hoan nghênh của bạn với người nghe
• Trình bày ngắn gọn ýliên quan
• Trình bày quan điểm của bạn, nhận xét…
• Hoan nghênh nhận xét
Sau đó
• Lấy thông tin liên lạc information
để tiện liên lạc sau này
• Có nhã ý mời bạn bè/đồng nghiệp..
tiếp tục tham gia thảo luận

Không có nhận xét nào: